کتاب مستطیل جنسیت نگر؛ پژوهشی درباره‌ی زنان هوادار فوتبال در مجموعه کتاب‌های ناداستان نشر خوب منتشر شده است. کری دان نویسنده‌ی این کتاب، از معدود پژوهشگرانی‌ست که به نوع رابطه‌ی زنان با فوتبال پرداخته است؛ ورزشی که به گفته‌ی او به شکل نهادینه‌ای جنسیت نگر است و چندان پذیرای زنان نیست. او با تکیه بر روایت‌ها و تجربیات زنان هوادار فوتبال در انگلستان می‌کوشد پاسخی برای پرسش‌هایی از این دست بیابد که زنان اساساً چرا هوادار این ورزش هستند و از چه راه‌هایی بخشی از این «قلمروی مردانه» را تبدیل به فضایی دلپذیرتر و پذیراتر برای خود کرده‌اند.
تبعیض جنسیتی در فوتبال
در کتاب مستطیل جنسیت نگر؛ پژوهشی درباره‌ی زنان هوادار فوتبال، کری دان به عنوان یک طرفدار مؤنث دنیای فوتبال، به تحقیق و بررسی درمورد هواداران زن این ورزش پرداخته است. ورزشی که جنبهای کاملاً مردانه دارد و زنان را نادیده می‌گیرد؛ چه در میان طرفداران، چه به عنوان فوتبالیست.
او در مقدمه‌ی بخش اول کتاب نوشته است: «با این حال زنانی وجود دارند که هوادار فوتبال‌اند و از آن‌جا که خودم از کودکی هوادار فوتبال بوده‌ام این را می‌دانم. پدرم هوادار دوآتشه‌ی فوتبال و تیم لتون تاون بود. مدام به تماشای مسابقات فوتبال می‌رفت و از آن جا برایم یادگاری‌هایی به خانه می‌آورد. هفت ساله که شدم مرا هم با خود به ورزشگاه برد. از نُه سالگی بلیت تمام بازی‌های فصل را داشتم و از شانزده‌سالگی هم تنها، با دوستانم یا با پدرم برای تماشای بازی‌های خارج از خانه سفر می‌کردم.»
حال نویسنده نگاهی ریشه‌ای و عمیق به این تبعیض جنسیتی و هویت طرفداران مؤنث فوتبال دارد. او در هفت بخش به تشریح این موضوع می‌پردازد و با بررسی نمونه‌های موردی و افرادی که با آنها در این زمینه مصاحبه کرده است، این مبحث را دقیقتر نگاه می‌کند.
نادیده‌گرفتن زنان هوادار فوتبال
در بخش اول کتاب مستطیل جنسیت نگر؛ پژوهشی درباره‌ی زنان هوادار فوتبال، کری دان خودش را به عنوان یک هوادار پروپاقرص فوتبال معرفی می‌کند و تجربیاتش را به عنوان یک هوادار زن بازگو می‌کند.
در مقدمه‌ی بخش اول این کتاب نوشته است: «این کتاب را با تعریف چند خاطره از سرگذشت خودم به‌عنوان هوادار فوتبال آغاز می‌کنم؛ بله، هوادار زن فوتبال. پژوهشم درباره‌ی تجربه‌های زنان هوادار فوتبال در انگلستان تا حدی برگرفته از تجربه‌های شخصی خودم است. انگیزه‌ی مهم دیگرم جریان مردانه‌ی پژوهش‌های دانشگاهی پیرامون فوتبال است؛ این پژوهش‌ها چنان بر موضوعاتی نظیر مردانگی و رفتارهای هولیگانی متمرکزند که در آنها هواداران زن نادیده گرفته می‌شوند. من خلاصه‌ای ارائه می‌کنم از آنچه بدنه‌ی اصلی این تحقیقات تاکنون درباره‌ی زنان گفته‌اند، و اشاره می‌کنم که یافته‌های من چطور می‌توانند سرآغاز جبران کاستی‌های این پژوهش‌ها باشند.»
وفاداری و تعهد در هواداران فوتبال
در بخش دوم، کری دان نحوه‌ی جمع‌آوری اطلاعات از زنان هوادار فوتبال را در مراحل مختلف این پژوهش شرح می‌دهد؛ از تبلیغات برای پیداکردن این هواداران تا مصاحبه‌های اختصاصی با آنها و شیوه‌‌ی تحلیل داده‌ها. توضیحاتش به ما کمک می‌کند تا دیدی از این پروژه‌ی پژوهشی گسترده به دست بیاوریم، از مشکلات غیر قابل اجتنابی که در برنامه‌ی اولیه وجود داشت تا مواردی که در مسیر پژوهش به وجود آمدند.
در بخش سوم، کری دان به بررسی رابطه‌ی این نمونه‌ها، با اعضای خانوادهشان از کودکی تا بزرگسالی و رابطه‌ی آنان با بقیه‌ی طرفداران همجنس خودشان را بررسی می‌کند. برای مثال او در این بخش به بررسی مواردی پرداخته است که از کودکی به همراه پدرشان به تماشای فوتبال میرفتند و علاقه به این ورزش از همان کودکی در آنها به‌وجود آمده است.به طور سنتی همیشه گمان بر این بوده که زن هواداری از فوتبال را از مردان خانواده یاد می‌گیرد.
کری دان به ما نشان می‌دهد که علاوه بر تاثیر خانواده، آداب هواداری، محل زندگی و محل تولد یک زن بر انتخاب تیم مورد علاقه‌اش، هویت او هم نقش تعیین کننده‌ای در این انتخاب دارد. روشن است که هواداری وفادارانه و متعهدانه از فوتبال بخش ویژه‌ای از هویت فرد است. در این فصل به این سؤال پاسخ داده می‌شود که چرا افراد در کودکی تیمی را انتخاب کرده‌اند و چرا در بزرگسالی همچنان هوادار آن تیم باقی مانده‌اند و این‌که این انتخاب‌ها چه درباره‌ی آنها می‌گویند.
تاثیرات هواداری از فوتبال بر زندگی روزمره
در بخش چهارم به بررسی الگوهای رفتارِ زنان، به عنوان طرفداران یک تیم و به صورت کلی‌تر، طرفداران فوتبال می‌پردازد. چگونگی و نوع بروز احساس طرفداری از سوی زنان در این بخش تشریح می‌شود.
هواداری از فوتبال بر زندگی روزمره تأثیر می‌گذارد و این تأثیر منحصر به زمان حمایت فعالانه‌ی فرد از تیمش نیست. در این فصل نمودهای روزمره‌ی هواداری بررسی می‌شود، کارهایی نظیر خرید، مصرف و نمایش انواع کالا‌ها. این فصل به طور مفصل به چگونگی رابطه‌ی هواداران با رسانه‌های فوتبالی می‌پردازد. تمرکز این بخش بر برنامه‌ی تلویزیونی شبکه‌ی اسکای اسپورتز به نام ساکر اِی اِم است. کری دان در فصل چهارم کتاب مستطیل جنسیت نگر بررسی می‌کند که زنان هوادار چگونه هویت خود را به‌عنوان هواداری «اصیل» در ورزش و فرهنگ هواداری‌ای خلق و تعریف می‌کنند که به شکلی نهادینه جنسیت نگر است.
کری دان در بخش پنجم، به بررسی تجریبات زنانی می‌پردازد که نقش محوریای در جنبش تراست داشته‌اند. وی به‌طور مفصل به گسترش جنبش تعاونی بنیاد هواداران می‌پردازد. او توضیح می‌دهد که زنان هوادار چگونه در این شکل از کنش‌گری هواداران مشارکت کردند. همچنین هوادارانی را که به خواست خود از این جنبش فاصله گرفتند را ارزیابی می‌کند. او به مقایسه‌ی تجربیات این هواداران بنا به توصیف خودشان می‌پردازد.
ریشه‌های جنسیت‌نگری در فوتبال
بخش ششم از زاویه‌ی متفاوت‌تری بررسی می‌شود و دیدگاه باشگاه‌های فوتبال و مسئولان مربوط به این ورزش را در مورد حضور فعال زنان در این ورزش تشریح می‌کند. مصاحبه‌هایی که با نمایندگانی از مسئولان فوتبالی و دو نفر از مدیران باشگاه‌های لیگ فوتبال انجام شد، نشان داد که آنها چه برداشتی از تجربیات زنان هوادار و فعالیت‌های معمول آنها دارند. انگیزه‌ی کری دان بررسی اطلاعاتی بود که باشگاه‌ها و مسئولان از تجربیات زنان هوادار دارند.
او قصد داشت روش بازاریابی (یا برنامه‌های آتی بازاریابی‌شان) برای ترغیب زنان به هواداری از فوتبال را بسنجد و استراتژی‌های آنها برای مقابله با رفتارهای جنسیت نگر در این بازی را بررسی کند، استراتژی‌هایی که هدف از آنها ارائه‌ی فوتبال به‌عنوان ورزشی باشد که در‌های آن به روی مردان و زنان باز است. اما پاسخ‌ها نشان دادند جنسیت نگری ریشه‌ی عمیقی در این ورزش و ساختار‌هایش دارد.
کری دان در بخش هفتم که فصل پایانی کتاب است با کنار هم قرار دادن گزارشاتی که از هواداری زنان هوادار فوتبال به دست آورده است، به برخی از تجربیات مشترک این زنان می‌پردازد. از نگاه او تجربیات زنان هوادار عناصر مشترکی دارند. نویسنده در این فصل به این نکته می‌پردازد که در ده سال آینده، طرفداران مونث فوتبال بیشتر خواهند شد و فوتبال از ورزش مردانه‌ای که مخصوص طبقه‌ی کارگر بوده است، به ورزشی تبدیل شده که هر دوجنس می‌توانند از آن لذت ببرند و نقش فعالی در عرصه‌های مربوط به این ورزش داشته باشند.
محکومیت تبعیض جنسیتی در فوتبال
به طور کلی کری دان در کتاب مستطیل جنسیت نگر؛ پژوهشی درباره‌ی زنان هوادار فوتبال، روشی مناسب برای تحقیق انتخاب کرده است و به خوبی به آن پرداخته است. تصویر ثابتِ «فوتبال؛ ورزشی مردانه» در این اثر شکسته می‌شود و نویسنده با بررسیِ دقیق خود، نشان می‌دهد که زنان نیز عناصری فعال در این ورزش‌اند که سال‌های سال، نادیده گرفته شده‌اند.
کتاب مستطیل جنسیت نگر رویکرد افراطی فمینستی را ندارد و به صورت منطقی و موردی به تشریح و تفهیم موضوع پرداخته است. مشخصاً دغدغه‌ی اصلی این کتاب، برابری و محکومیت تبعیض جنسیتی است.
با توجه به مطرح‌شدن موضوع ورود زنان به ورزشگاه در جامعه و با توجه به رویکرد غیرافراطی و متعادل کتاب، مطالعه‌ی این اثر می‌تواند گام مثبتی در راستای روانتر شدن این مسیر و ازبین‌بردن تبعیض جنسیتی موجود در جامعه باشد.
کتاب مستطیل جنسیت نگر؛ پژوهشی درباره‌ی زنان هوادار فوتبال رضایت خوانندگان و منتقدان بسیاری را به‌سوی خود جلب کرد. LSE Review of Books درباره‌ی این کتاب نوشت: «کتاب کری دان نمایانگر این موضوع است که جنبه‌های منحصربه‌فردی از تجربه‌ی هواداران مونث فوتبال وجود دارد که شامل تعامل بسیار با جنبش تراست و مناسبات هویتی بسیار جالب در دنیایی مردانه می‌شود. این کتاب خوانندگان را به چالش میکشد و باعث می‌شود در مورد ماهیتِ جاری هویت، رفتار و عمل فکر کند.»
گزیده‌ای از کتاب مستطیل جنسیت نگر
در بخشی از این کتاب می‌خوانیم:
به طور سنتی گمان بر این بوده است که مردان خانواده هوادار فوتبال‌اند و هواداری از فوتبال را هم به پسرها می‌آموزند، یعنی این امکان در نظر گرفته نشده است که سنت هواداری از پدر به دختر یا از مادر به پسر منتقل شود، و حتی این احتمال که دختری هواداری از فوتبال را از مادرش یاد بگیرد. پاسخ‌هایی که من در مصاحبه‌ها دریافت کرده‌ام نشان می‌دهند که اگر پیشینه‌ی هواداری خانواده، محل زندگی و محل تولد زنان هوادار فوتبال را در نظر بگیریم، در انتخاب تیم فوتبال می‌توان رد پایی از هویت آنان را نیز مشاهده کرد.
آنها به واسطه‌ی «دیگری خاص» به «خرده‌فرهنگ فوتبال» پا می‌گذارند و گروه‌های هواداری آنها هم با گسترش شبکه‌های اجتماعی تقویت می‌شود. حالا فقط تولد یک زندگی در شهری خاص اهمیت ندارد بلکه درکی ویژه از پیشینه‌ی مشترک نیز مهم است. روشن است که هواداری وفادارانه و متعهدانه از فوتبال بخش ویژه‌ای از هویت فرد است. مصاحبه‌شوندگانم دلایلی برای انتخاب یک تیم در کودکی داشته اند و برایم گفته‌اند که چطور در بزرگسالی هم به هواداری از آن تیم ادامه داده‌اند.»
کری دان نویسنده‌ی کتاب مستطیل جنسیت نگر
کری دان نویسنده‌ی کتاب مستطیل جنسیت نگر؛ پژوهشی درباره‌ی زنان هوادار فوتبال، روزنامه‌نگار، محقق و سخنران انگلیسی است که از سال ۲۰۰۵ مشغول به تحقیق و آموزش است. او در دانشگاه متروپولیتن منچستر روزنامه‌نگاری و ارتباطات تدریس می‌کند و در همین دانشگاه، در بخش مطالعات مربوط به فوتبال نیز مشغول فعالیت است. تحقیقات او به طور خاص به طرفداران ورزش‌های مختلف، فمینیسم و فرهنگ عامه می‌پردازد. او در نشریات تایمز و گاردینز به صورت جداگانه، درمورد ورزش و فرهنگ عامه مینویسد.
او پنج کتاب منتشر کرده است و در چهارتای آنان به فوتبال و زنان پرداخته. در کتابی که سال ۲۰۱۳ منتشر کرد، به بررسی ورزش کشتی در انگلستان پرداخته است.