میتوان زبان را همچون شهری قدیمی تصور کرد: مجموعهای پر پیچ و خم، شکل یافته از گذر راهها، میدانها، خانههای قدیمی و نو، خانههایی که بخشهایی از آنها در دورههای مختلف ساخته شده است. و این همه در محاصرهی شهرکهایی تازهساز با خیابانهای مستقیم و خانههای هم شکل.
ویتگنشتاین
چه بود و چه شد؟
همه چیز از ساکنین سرزمین بابل و برج بلندشان آغاز شد. در سفر پیدایش عهد عتیق قصهی روزگاری روایت میشود که در آن همهی انسانها به یک زبان واحد حرف میزدند و هیچکس از فهم دیگری ناتوان نبود. اما بابلیان بلند پرواز و هم زبان رویای بزرگتری در سر داشتند.
آنها بر خلاف توصیهی خدایانشان که بر پراکندگی انسان تاکید داشتند، قصد به ساختن برجی بلند و غولپیکر کردند تا نه تنها محلی باشد برای اسکان همهی آنها، بلکه بتوانند از طریق آن و با رسیدن به بلندای آسمان تجربهای ناممکن را ممکن سازند؛ رسیدن به فراسوی ابرها و ملاقات با خدا و بهشتش!
پروژهی ساخت برج آغاز میشود اما هرگز به پایان نمیرسد. خدای خشمگین از جاهطلبی مخلوقاتش آنها را از هم جداکرده و از همان روز تا ابد حکم میکند که نوع بشر به گروهها و قومهای مختلف تقسیم شوند، بر روی زمین پراکنده شده و هیچ قومی توانایی درک زبان قومی دیگر را نداشته باشد.
برای خرید اینترنتی کتاب چه بود و چه شد به بخش کتاب ها در سایت نشر خوب سر بزنید.
در جستجوی زبانی مشترک
افسانهی برج بابل بدون در نظر گرفتن واقعی یا غیر واقعی بودنش، یک نکته را به ما یادآوری میکند؛ رویای ابدی انسان یعنی آرزوی یافتن زبانی واحد میان تمام اقوام بشر. چه چیز تا به این اندازه مفهومی به نام زبان را برای ما مهم کرده که از ابتدای تاریخ تا به حال دربارهی آن خیالپردازی میکنیم؟
آیا سرنوشت دیگری انتظارمان را میکشید اگر همهی ما فارغ از مرزهای جغرافیایی به زبانی مشترک میاندیشیدیم و حرف میزدیم؟ اگر همهی ما برای نام بردن اشیاء پیرامونمان از واژگان مشترکی استفاده میکردیم باز هم مرز معنی پیدا میکرد؟ آیا باز هم شاهد جنگها، جنایتها و تراژدیهای تاریخی میبودیم؟
بدون خروج از خانه و تنها با چند کلیک میتوانید کتاب چه بود و چه شد را خریداری کنید.
زبان و شیوهی اندیشدن
در سال 1858 ویلیام گلدستون ( نخست وزیر بریتانیای کبیر در قرن هفدهم ) پس از بررسی کتاب اودیسه اثر هومر متوجه نکتهی عجیبی در این شاهکار ادبی شد. گلدستون توضیح میدهد که در نسخهی اصلی اودیسه، هومر برای توصیف رنگ اقیانوس از عنوان ” شراب تیره ” استفاده کرده است. گلدستون پس از شمردن تمامی رنگهای توصیفی هومر در کتاب اودیسه به این نتیجه میرسد که او حتی یک بار هم از عنوان آبی در اثرش استفاده نکرده است.
سالها بعد لازاروس گایگر، زبانشناس آلمانی توضیح میدهد که رنگ آبی برای انسان پیش از مدرن شدن قابل درک و تشخیص نبوده، تنها به این دلیل که در جهان واژگانش نامی مختص به آن وجود نداشته است. تا به امروز تحقیقات بیشماری در زمینهی تاثیرات زبان بر اندیشه و عواطف انسانی شده است.
یکی از مهمترین آنها پژوهش جولز دیویداف (Jules Davidoff) روانشناس دانشگاه گولداسمیت است که در سال 2006 بر روی قبیلهی هیمبا در نامیبیا انجام داده است. از آنجا که در زبان این قبیله، واژهای برای رنگ آبی اختصاص نیافته، تفکیک میان رنگهای آبی و سبز برای آنان بسیار دشوار و حتی در مواردی غیر ممکن بوده است.
میتوان تمامی این گفتهها و تحقیقات را مهر تاییدی دانست بر اهمیت زبان و نقش آن در شکلگیری نگاه و تفکر ما به پدیدههای گوناگون هستی.
چه بود و چه شد را در بخش کتابهای سایت نشر خوب پیدا میکنید.
گفتار، شنیدار و نظامهای نشانهای
بنا بر گفتهی فردینان دو سوسور، زبان شناس شهیر سوئیسی، آدمیان جدا از گفتار، شنیدار، اشارات اندامهای بدن، نظام پوشاک و نظام خوراک؛ به واسطهی نظامهای نشانهای نیز با یکدیگر ارتباط مییابند، نظام آیکونها و سمبلها. برای تایید گفتهی سوسور میتوان این مثال معاصر را شرح داد که مشاهدهی آیکون ▶ برای تمامی انسانهای عصر حاضر با هر نژاد و زبانی تنها یک چیز را بازگو میکند:
آغاز پخش قطعهای صوتی یا تصویری.
حال میتوان مدعی شد که با پیدایش و رشد لحظه به لحظهی رسانههای ارتباط جمعی رویای اهالی سرزمین بابل و رسیدن به زبانی مشترک دیگر ناممکن و دستنیافتنی به نظر نمیرسد.
به ویژه با ظهور و رشد پدیدهای به نام اینترنت که هر روز بیش از پیش در حال بسط و گسترش دستور زبانی ویژهای است که هر کس در هر نقطهی زمین میتواند قادر به درک و فهم آن باشد.
نشر خوب امکان خرید اینترنتی چه بود و چه شد را در اختیارتان گذاشته است.
جهان در تصرف اینترنت
گرِچن مککالک، زبانشناس کانادایی به تازگی کتابی منتشر کرده که تمام تمرکزش بر مفهوم اثرگذاری اینترنت و دنیای مجازی بر شکل گیری دستور زبانی نوین است. کتاب چه بود و چه شد ( جهان در تصرف اینترنت ) که با ترجمهی مائده بشارات توسط انتشارات خوب روانهی بازار کتاب شده، جستجویی است در باب تاثیرات اینترنت بر ساختار زبان.
چه بود و چه شد به بررسی این میپردازد که چطور پدیدهای به نام اینترنت انقلابی در حیطهی زبان به وجود آورده است، در جزء به جزء زندگی روزمرهی انسان معاصر وارد شده و نظام جدیدی برای ارتباطات او ساخته است.
چه بود و چه شد را می توانید به صورت الکترونیکی سفارش دهید.
دربارهی کتاب
” اگر گفتگو کردن را از فیلمها یاد گرفته باشید، احتمالا فکر میکنید مردم معمولاً تلفن را بدون خداحافظی قطع میکنند و هیچ وقت هم کسی وسط حرف دیگری نمیپرد. اگر بیان کردن افکارتان با صدای بلند را از برنامههای خبری یاد گرفته باشید، احتمالاً فکر میکنید که هیچکس حتی لحظهای مکث نمیکند یا وقتی به دنبال ایدهای است دستهایش را تکان نمیدهد و خیلی کم پیش میآید که مردم فحش بدهند و هرگز کسی قبل از ساعت 10 شب فحش نمیدهد. اگر قصه گفتن را از کتابهای صوتی یاد گرفته باشید، احتمالاً فکر میکنید که در چند صد سال گذشته زبان انگلیسی تغییر چندانی نکرده است. ”
آنچه در سطرهای بالا خواندید بخش کوتاهی بود از کتاب چه بود و چه شد. مککالک در این کتاب برای ما شرح میدهد که اینترنت پس از رسانههایی مانند سینما و تلویزیون، چگونه دنیای واژگان را تغییر داد و دستور زبان شخصیاش را وضع کرد. دستور زبانی که هنوز چیزی از عمرش نگذشته و هر روز شمایل جدیدی به خود میگیرد.
با سفارش اینترنتی کتاب چه بود و چه شد آن را در منزل خود تحویل بگیرید.
حروف و احساسات درونیشان
مک کالک در جای دیگری از کتابش به تفصیل دربارهی شیوهی استفاده از حروف و الفبا، و تاثیر شمایل ظاهریشان در انتقال احساسات میگوید:
وقتی همهی واژهها را با حروف بزرگ مینویسید به نظر می رسد که دارید فریاد میزنید. استفاده از حروف بزرگ به نشانهی احساسات شدید شاید معروفترین نمونهی لحن نویسهنگاری پیام باشد. اما انواع مختلفی از احساسات شدید وجود دارد.
زبان شناس ماریا هیث به عنوان نمونه از تعدادی کاربران اینترنتی خواست که تفاوت حسی را میان پیامی که کاملاً با حروف بزرگ نوشته شده است و پیامی مشابه که در آن به طور استاندارد از حروف بزرگ استفاده شده است، بگویند.
او دریافت که اگر همهی پیامهای خوشحال کننده با حروف بزرگ نوشته شوند، فرد حتی از خواندن آنها خوشحال تر هم میشود ( IT’S MY BIRTHDAY!!! از It’s my birthday!!! خوشحال کننده تر است ) اما این مسئله پیامهای ناراحتکننده را از آنچه هستند ناراحت کنندهتر نمیسازد ( I miss u به اندازهی I MISS U ناراحت کننده است ).
به بخش کتاب ها در سایت نشر خوب سر بزنید تا به صورت اینترنتی کتاب چه بود و چه شد را تهیه کنید.
دربارهی نویسنده
گرِچن مککالک در حوزهی زبانشناسی اینترنتی فعالیت دارد. مک کالک در وبلاگ شخصی و پادکستش به بررسی دقیق تغییرات زبان و ظرفیتهای آن در فضای اینترنت و مفاهیمی مثل میمها و ایموجیها پرداخته است.
پیشنهاد نشر خوب به علاقهمندان کتابهای ناداستان:
اگر علاقهمند به متون ناداستان هستید نشر خوب خواندن این کتابها را به شما پیشنهاد میکند:
مغز جنسیت زده، جینا ریپون، ترجمهی رضا اسکندری آذر
انحراف ناپذیر، نیر ایال، جولی لی، ترجمهی عادله میرزائی
در اهمیت کاری نکردن، جنی اودل، ترجمهی فاطمه مدیحی
حرکت در سکون، رایان هالیدی، ترجمهی امیر حسین رزاق
کتاب چه بود و چه شد و دیگر کتابهای منتشر شده توسط نشر خوب را در بخش کتاب ها جستجو کنید.